Podstawy mikrobiologii w ochronie srodowiska Barbara Kolwzan

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Poniżej każdego sita znajduje się płytka Petriegoz pożywką agarową.Prędkość przepływającego powietrza wzrasta po przejściu przez kolejne sita, co powodujecoraz większą siłę uderzenia na odpowiednie płytki.W efekcie na pierwszej pożywceosadzają się głównie najcięższe (największe) cząstki bioaerozolu, a lżejsze (mniejsze)są porywane z prądem przepływającego powietrza.Po przejściu przez kolejne sita, z pożywką agarową zderzają się coraz mniejsze cząstkiposiadające coraz większą szybkość.Dzięki temu dochodzi do rozdziału cząstek aerozolubiologicznego w zależności od ich wielkości i na użytych pożywkach wyrastają koloniepochodzące od cząstek o określonych rozmiarach.Ostatecznie, zliczając kolonie wyrosłe na kolejnych płytkach, można określić udziałcząstek zatrzymujących się w górnych drogach oddechowych (wyżej położone płytki)i w dolnych odcinkach układu oddechowego (płytki położone niżej).3.8.2.Wykrywanie toksyn i alergenów w powietrzuEndotoksynyWykrywanie endotoksyn obejmuje następujące etapy:�% filtrację powietrza przez filtr membranowy (z włókna szklanego lub pcw),�% reakcję szeregu rozcieńczeń odfiltrowanych komórek z preparatem z krwiskrzypłocza z dodatkiem substancji chromogennej,�% pomiar wytworzonej luminescencji.Skrzypłocz (Limulus polyphemus) jest morskim stawonogiem spokrewnionymz pajęczakami, który żyje u wybrzeży Ameryki Północnej.Znany jest m.in.z niezwykłegosystemu immunologicznego.Komórki jego krwi (amebocyty) po zetknięciu ze ścianąkomórkową bakterii gramujemnych (zawierającą endotoksynę) wydzielają enzympowodujący koagulację pewnych białek krwi i powstanie skrzepu unieruchamiającegobakterie.Aktywacja enzymu koagulującego przez endotoksynę jest reakcją bardzo czułą.W badaniach powietrza stosuje się produkowany przemysłowo lizat amebocytówskrzypłocza, określany skrótem LAL (z ang.Limulus Amoebocyte Lysate) z dodatkiemsubstancji chromogennej wykazującej luminescencję w przypadku wytworzenia sięskrzepu, (czyli w obecności endotoksyn).Pomiar luminescencji umożliwia ilościoweokreślenie zawartości endotoksyn w badanym powietrzu.Inne toksyny i alergenyIch wykrycie często wymaga żmudnych badań i opera się na:�% reakcjach immunologicznych z użyciem przeciwciał skierowanych przeciwko znanymantygenom (np.antygen 0 [rys.3.3], alergeny),�% badaniach chromatograficznych (np.mykotoksyny).3.8.3.Mikrobiologiczna ocena stanu sanitarnego powietrzaOcena stanu sanitarnego powietrza obejmuje aspekt ilościowy i jakościowy, i zależy odrodzaju ocenianego powietrza.Inne kryteria stosuje się do powietrza atmosferycznego,a inne do powietrza wewnątrz różnego typu pomieszczeń.Wartości bezpiecznych stężeńpodawane przez różnych autorów różnią się.Według norm przyjętych w Polsce powietrze atmosferyczne jest czyste, jeśli zagęszczeniekomórek bakterii nie przekracza 1000 cfu/m3, a grzybów 3000 cfu/m3.Oczywiście podwarunkiem, że są to mikroorganizmy saprofityczne, a nie chorobotwórcze.Wewnątrz pomieszczeń mieszkalnych ogólna liczba bakterii nie powinna przekraczać2000 cfu/m3, a grzybów 300 cfu/m3.Jeśli zagęszczenie mikroorganizmów przekracza podane wartości, lub w skład aerozoluwchodzą drobnoustroje niebezpieczne dla człowieka, to takie powietrze uważa się zazanieczyszczone mikrobiologicznie.Dla pomieszczeń użytkowych dopuszczalne wartości graniczne zależą od ichprzeznaczenia, np.na sali operacyjnej nie może być w ogóle grzybów a liczba bakteriinie może przekraczać 100 cfu/m3.Natomiast np.w chlewni dopuszcza się stężeniebakterii wynoszące 200000 cfu/m3, a grzybów 10000 cfu/m3.Bardzo ważna z higienicznego punktu widzenia jest znajomość wielkości frakcjirespirabilnej bioaerozolu.Im większy jest jej udział procentowy, tym większezagrożenie dla zdrowia stwarza powietrze, nawet, jeśli nie ma w nim mikroorganizmówwywołujących choroby zakazne.Wdychanie takiego powietrza może, bowiem byćpowodem alergii, zatruć i pylic (patrz roz.3.7.2).Badania jakościowe z konieczności muszą być ograniczone do mikroorganizmówwskaznikowych (roz.3.7.3) bowiem identyfikacja drobnoustrojów chorobotwórczychjest zwykle żmudna i droga.Gatunki wskaznikowe same nie muszą być chorobotwórcze,ale ich występowanie wskazuje pośrednio na potencjalne zagrożenie mikroorganizmamipatogennymi.Do stosowanych w sanitarnej analizie powietrza mikroorganizmów wskaznikowych należąm.in.:�% gronkowce hemolizujące,�% gronkowce mannitolododatnie i mannitoloujemne,�% promieniowce,�% pałeczki Pseudomonas fluorescens [ Pobierz całość w formacie PDF ]