Henryk Sienkiewicz Ogniem i mieczem

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Zapuszczały się pod Zbaraż watahy spod Baru�w y y , Chmielnika, Machnówki, ścinając,grabiąc, paląc.Te gromił Jeremi rękoma swych pułkowników, bo sam uóiału w owejdrobnej wojnie nie brał, chcąc wtedy dopiero z całą dywizją ruszyć, gdy już i hetmaniwyjdą w pole.Rozsyłał więc podjazdy z rozkazami, by krwią za krew płaciły, palem za grabież i mor-dy.Poszedł mięóy innymi pan Longinus Podbipięta i pogromił pod Czarnym Ostro-wiem, ale był to rycerz w bitwie tylko straszliwy, z jeńcami zaś schwytanymi z broniąw ręku obchoóił się zbyt łagodnie, i dlatego więcej go nie posyłano.Szczególniej jed-nak oónaczał się w podobnych ekspedycjach pan Wołodyjowski, który jako partyzantw jednym chyba Wierszulle mógł znalezć współzawodnika.Nikt bowiem nie odbywał takbłyskawicznych pochodów, nikt nie umiał zejść tak niespoóianie nieprzyjaciela, rozbićgo tak szalonym napadem, rozproszyć na cztery wiatry, wyłowić, wyścinać, wywieszać.Wkrótce też otoczył go postrach, a z drugiej strony fawor książęcy.Od końca marca dopołowy kwietnia zniósł pan Wołodyjowski siedm luznych watah, z których każda by-ła trzykroć od jego podjazdu silniejsza, i nie ustawał w pracy, i coraz więcej okazywałochoty, jakoby w krwi przelanej ją czerpiąc.Zachęcał mały rycerz, a raczej mały diabeł, usilnie pana Zagłobę, by mu w tych ekspe-dycjach towarzyszył, bo lubił nad wszystko jego kompanię, ale stateczny szlachcic opierałsię wszelkim namowom i tak swoją bezczynność tłumaczył: Za wielki mam brzuch, panie Michale, na te trzęsienia i szarpaniny, a przy tymkażdy do czego innego się roói.Z usarzami na gęstwę nieprzyjaciela przy białym dniuuderzać, tabory łamać, chorągwie brać to moja rzecz, do tego mnie Pan Bóg stworzyłi usposobił; ale pościg nocą w chrustach za hultajstwem tobie zostawuję, któryś jestmisterny jako igła i łatwiej się wszędy przeciśniesz.Starej ja daty rycerz i wolę rozóierać,jako właśnie lew czyni, niż tropić jak ogar po chaszczach.Zresztą po wieczornym udojumuszę iść spać, bo to moja pora najlepsza.Jezóił więc pan Wołodyjowski sam i sam zwyciężał, aż pewnego razu, wyjechawszypod koniec kwietnia, wrócił w połowie maja tak strapiony i smutny, jakby klęskę poniósłi luói wymarnował.Tak nawet zdawało się wszystkim, ale było to mylne mniemanie.Owszem, w długiej tej i uciążliwej ekspedycji doszedł pan Wołodyjowski aż za Ostróg,pod Hołownię, i tam pogromił nie zwyczajną watahę, złożoną z czerni, ale kilkaset luóiliczący odóiał Zaporożców, który w połowie wyciął, a w połowie w niewolę zagarnął.Tymóiwniejszy był więc głęboki smutek niby mgłą pokrywający jego wesołe z natury oblicze.Wielu chciało zaraz wieóieć przyczynę, pan Wołodyjowski jednak nikomu słowa nie rzekłi zaledwie z konia zsiadłszy udał się na długą rozmowę do księcia w towarzystwie dwóch�w y y miasto i twieróa w środkowo-zach.części Ukrainy, położone nad rzeką Rów, ok.100 km na płn.wschód od Kamieńca Podolskiego, 60 km na zachód od Winnicy.Ogniem i mieczem 363nieznanych rycerzy, a następnie wraz z nimi szedł do pana Zagłoby, nie zatrzymując się,choć go ciekawi nowin za rękawy po droóe chwytali.Pan Zagłoba z pewnym zóiwieniem spoglądał na dwóch olbrzymich mężów, którychnigdy przedtem w życiu nie wióiał, a których strój ze złotymi pętelkami na ramionachokazywał, że w wojsku litewskim służą, Wołodyjowski zaś rzekł: Zamkn3 waszmość drzwi i nie każ nikogo puszczać, bo mamy o ważnych sprawachpomówić.Zagłoba wydał rozkaz czeladnikowi, po czym jął patrzyć niespokojnie na przybyłych,miarkując z ich twarzy, że nic dobrego nie mają do powieóenia. To są rzekł Wołodyjowski ukazując na młoóieńców kniazie Bułyhowie--Kurcewicze: Jur i Andrzej. Stryjeczni Heleny! zakrzyknął Zagłoba [ Pobierz całość w formacie PDF ]