[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W geometrii pierwszy odkryÅ‚ szeÅ›cian,jak Platon wspomina w PaÅ„stwie2.RozdziaÅ‚ piÄ…tyAlkmaionprzed 6 w.p.n.e.Alkmaion z Krotony byÅ‚ także uczniem Pitagorasa:wykÅ‚adaÅ‚ głównie medycynÄ™, ale nieraz traktowaÅ‚również o filozofii przyrody, gdy np.mówiÅ‚: WiÄ™kszość1Problemu podwojenia szeÅ›cianu, tzn.znalezienia szeÅ›cianu o ob-jÄ™toÅ›ci dwa razy wiÄ™kszej, zwanego problemem delijskim, ani Archytasani nikt z matematyków starożytnych naprawdÄ™ nie rozwiÄ…zaÅ‚.Por.w tej kwestii M.Cantor, Vorlesungen uber die Geschichte der Mathe-matik, 4 wyd., I 227.2Platon mówi w PaÅ„stwie (5 28 B) w ogóle o geometrii i zajmujÄ…cychsiÄ™ niÄ… uczonych, nie wymieniajÄ…c Archytasa. 5021rzeczy ludzkich idzie parami".ByÅ‚ chyba pierwszympitagorejczykiem, który napisaÅ‚ traktat O przyrodzie,jak podaje Favorinus w Historiach rozmaitych, oraztwierdziÅ‚, że księżyc, i w ogóle ciaÅ‚a niebieskie, majÄ…naturÄ™ wiecznÄ….ByÅ‚ synem Peiritoosa, jak to sam podaje na poczÄ…tkuswego traktatu; piszÄ…c: Oto, co mówiÅ‚ Alkmaionz Krotony, syn Peiritoosa, do Brotinosa, Leonai Batyllosa: O rzeczach niewidzialnych i o rzeczachÅ›miertelnych pewnÄ… wiedzÄ™ majÄ… tylko bogowie,ludzie zaÅ› mogÄ… tylko wnioskować" itd.TwierdziÅ‚,że dusza jest nieÅ›miertelna i że jest w ciÄ…gÅ‚ym ruchupodobnie jak sÅ‚oÅ„ce.RozdziaÅ‚ szóstyHippazosIV w.p.n.e.Hippazos z Metapontu byÅ‚ także pitagorejczykiem.UczyÅ‚, że okreÅ›lony jest czas przemian Å›wiata, że wszech-Å›wiat jest ograniczony i w wiecznym ruchu.Deme-trios twierdzi w Pisarzach o tym samym imieniu, że Hip-pazos nie zostawiÅ‚ żadnych pism.ByÅ‚o dwóch Hippazosów, jeden nasz, drugi, autorUstroju politycznego Sparty w piÄ™ciu ksiÄ™gach, byÅ‚ Lacede-moÅ„czykiem.1Arystoteles (Metafizyka, A 5, 986 a) wyjaÅ›nia, że pary" oznaczaÅ‚yprzeciwieÅ„stwa, jak biaÅ‚e czarne, sÅ‚odkie gorzkie, dobre zÅ‚e,wielkie maÅ‚e. 503RozdziaÅ‚ siódmyFilolaosIV w.p.n.e.Filolaos z Krotony byÅ‚ pitagorejczykiem.To od niegoDion miaÅ‚ na proÅ›bÄ™ Platona kupić mu traktaty pi-tagorejskie.Podejrzany o dążenie do samowÅ‚adztwa,zostaÅ‚ stracony.O nim taki napisaliÅ›my wierszyk:TwierdzÄ™, że w rzeczach ludzkich najważniejsze sÄ… pozory.JeÅ›li wydaje siÄ™, że coÅ› robisz, choć tego nie robisz, gotowenieszczęście.Tak to niegdyÅ› Filolaosa zabiÅ‚a ojczysta Krotona,bo siÄ™ jej zdawaÅ‚o, że dąży do wÅ‚adzy tyrana.Zdaniem Filolaosa wszystko zostaÅ‚o stworzone przezkonieczność, i harmoniÄ™.On pierwszy twierdziÅ‚, żeziemia porusza siÄ™ ruchem koÅ‚owym; ale niektórzymówiÄ…, że gÅ‚osiÅ‚ to Hiketas z Syrakuz 1.Filolaos napisaÅ‚ jednÄ… książkÄ™, którÄ… ponoć jakmówi Hermippos filozof Platon, gdy przybyÅ‚ naSycyliÄ™ do Dionizjosa, kupiÅ‚ od krewnych Filolaosaza czterdzieÅ›ci srebrnych min aleksandryjskich2 i z niejprzepisaÅ‚ swego Timaiosa.Inni zaÅ› mówiÄ…, że PlatondostaÅ‚ jÄ… za darmo za to, że prosiÅ‚ Dionizjosa o zwol-nienie z wiÄ™zienia jakiegoÅ› mÅ‚odego ucznia Filolaosa.Jak mówi Demetrios w Pisarzach o tym samym imieniu,Filolaos miaÅ‚ być pierwszym, który wydaÅ‚ ksiÄ™gi pita-gorejskie i nadaÅ‚ im tytuÅ‚ O przyrodzie PoczÄ…tek ichtak brzmi: Przyroda powstaÅ‚a z harmonijnego upo-1Tak uważa Cicero (KsiÄ™gi Akademickie II 39, 123).2Hermippos zapomniaÅ‚, że w tych czasach nie byÅ‚o jeszcze minaleksandryjskich, ponieważ Aleksander urodziÅ‚ siÄ™ po Å›mierci Filo-laosa. 504rzÄ…dkowania tego, co nieograniczone, i tego, co ogra-niczajÄ…ce, i to tak samo, jak caÅ‚y wszechÅ›wiat i wszystko,co jest w nim".RozdziaÅ‚ ósmyEudoksosok.406 353 p.n.e.Eudoksos z Knidos, syn Aischinesa, byÅ‚ astronomem,geometrÄ…, lekarzem i prawodawcÄ….StudiowaÅ‚ geo-metriÄ™ u Archytasa, a medycynÄ™ u Filistiona z Sycylii,jak podaje Kallimach w Katalogach.Sotion mówiw Sukcesjach filozofów, że Eudoksos sÅ‚uchaÅ‚ także wy-kÅ‚adów Platona.Kiedy miaÅ‚ bowiem dwadzieÅ›ciatrzy lata i żyÅ‚ w trudnych warunkach materialnych,znÄ™cony sÅ‚awÄ… sokratyków udaÅ‚ siÄ™ do Aten wrazz lekarzem Teomedontem, na którego utrzymaniupozostawaÅ‚ (a jak niektórzy twierdzili, byÅ‚ jego kochan-kiem).Gdy wylÄ…dowali w Pireusie, zamieszkaÅ‚ tami co dzieÅ„ udawaÅ‚ siÄ™ do Aten, gdzie sÅ‚uchaÅ‚ wykÅ‚adówsofistów, po czym wracaÅ‚ do swego mieszkania.PoupÅ‚ywie dwóch miesiÄ™cy wróciÅ‚ do ojczyzny, a nastÄ™pnie,otrzymawszy pomoc od przyjaciół udaÅ‚ siÄ™ z lekarzemChryzypem do Egiptu, z listem polecajÄ…cym od Age-zilaosa do Nektanabisa1.Nektanabis zaÅ› daÅ‚ mu po-lecenie do kapÅ‚anów.PozostaÅ‚ tam rok i czterymiesiÄ…ce, zgoliwszy brodÄ™ i brwi.Tam jak twierdzÄ…niektórzy napisać miaÅ‚ dzieÅ‚o pt.Oktaeteryda2.1Agezilaos byÅ‚ królem Sparty, Nektanabis królem Egiptu.2ŸºÄ±µÄ® Á¯Â (Cykl oÅ›mioletni) dzieÅ‚o astronomiczno-chronolo-giczne, przyjmujÄ…ce za podstawÄ™ periody oÅ›mioletnie. 505NastÄ™pnie udaÅ‚ siÄ™ na wykÅ‚ady do Kyzikos i do Pro-pontydy.PrzebywaÅ‚ także na dworze Mauzolosa.Po czympowróciÅ‚ do Aten, gdzie miaÅ‚ wielu uczniów; jak mówiÄ…niektórzy, chciaÅ‚ w ten sposób zemÅ›cić siÄ™ na Platonie,który go przedtem nie chciaÅ‚ przyjąć do swojej szkoÅ‚y.OpowiadajÄ… również, że gdy Platon urzÄ…dziÅ‚ przyjÄ™cie,a goÅ›ci byÅ‚o wielu, Eudoksos poradziÅ‚, aby posadzonoich półkolem.Nikomachos, syn Arystotelesa1, podaje,że Eudoksos uważaÅ‚ rozkosz za dobro.W ojczystymmieÅ›cie cieszyÅ‚ siÄ™ wielkim poważaniem, czego wyrazembyÅ‚a uchwaÅ‚a zgromadzenia ludowego dotyczÄ…ca jegoosoby
[ Pobierz całość w formacie PDF ]