[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jednak nieporadnipodczas oblężenia Tatarzy nic nie uzyskawszy, wróciliz powrotem do kosza pogonieni salwami koronnej artylerii.Aby pognÄ™bić oblężonych, Kozacy Å‚apali siÄ™ różnychsposobów. W ostatku chÅ‚opów dwóch miejskich, którzytam byli miÄ™dzy nimi przysÅ‚ali, aby cicho zapalili miasto,ale to postrzeżono i tych chÅ‚opów w sekwestr [areszt]pobrano"23.Próbowali również Kozacy rozkopać groblei osuszyć staw.To znowu spróbowali zalać polski obóz.Nic jednak nie wyszÅ‚o z tych zamiarów.Nie powiodÅ‚a siÄ™też próba nastraszenia obroÅ„ców zgrajÄ… przebranych zajanczarów Kozaków.Na koniec czarami nadrabiano, alei te za egzorcyzmami naszych kapÅ‚anów nie szkodziÅ‚y.Strzelali z dziaÅ‚ kÅ‚Ä™bkami z nici na opak zawinionymi,czyli chcÄ…c tabor zapalić, czyli nas oczarować"24.Kiedy Tatarzy zapraszali" na harce polskÄ… jazdÄ™, chanzdecydowaÅ‚ siÄ™ na rozmowy z Polakami.KazaÅ‚ wiÄ™cnapisać wezyrowi list, w którym zapewniaÅ‚ o chÄ™ci poÅ›red-niczenia w pokoju miÄ™dzy Chmielnickim a oblężonymi,pod warunkiem jednak, że WiÅ›niowiecki i KoniecpolskibÄ™dÄ… go o to prosić.Dla omówienia szczegółów wyjechaÅ‚do chana Janicki, ten sam, który skÅ‚adaÅ‚ wizytÄ™ w chaÅ„skimnamiocie dwa dni wczeÅ›niej.Jakież byÅ‚o zdziwienie posÅ‚a,gdy po wymianie uprzejmoÅ›ci usÅ‚yszaÅ‚ z ust chana prze-strogÄ™, aby siÄ™ obroÅ„cy poddali bo jutro bÄ™dziecie kÄ™sim". Już nam trzy niedziele ten sÄ…d Boży obiecujecie, a nic, po22J.M i c h a t o w s k i, op.cit., s.451.23Tamże, s.452.24Tamże, s.452.staremu i jutro nam za Å‚askÄ… bożą nie bÄ™dzie, a kto po naszÄ…gÅ‚owÄ™ przyjdzie, ten i swojÄ… przyniesie"25.Tak miaÅ‚odpowiedzieć chanowi Janicki.Te sÅ‚owa sprowadziÅ‚y chanana ziemiÄ™, bo innym już tonem zaproponowaÅ‚ spotkaniez ksiÄ™ciem WiÅ›niowieckim.ChciaÅ‚ jednak przy tym, aby goo wizycie ksiÄ™cia uprzedzono, bo jak mówiÅ‚ chciaÅ‚na jego spotkanie wysÅ‚ać wszystkich swoich murzów.Z tÄ…wiadomoÅ›ciÄ… wracaÅ‚ Janicki do regimentarzy.OdprowadzaÅ‚go szlachcic wziÄ™ty do niewoli tatarskiej nad %7łółtymiWodami i wykupiony przez Chmielnickiego za jednÄ…kobyÅ‚Ä™, Jan Wyhowski, przyszÅ‚y hetman kozacki, zwolennikprzymierza z PolskÄ….NocÄ… z 28 na 29 lipca wyszÅ‚a z obozu polskiegowycieczka w sile 12 towarzyszy.Cichutko i niepostrzeżeniepodkradli siÄ™ pod kozackie waÅ‚y, w miejscu gdzie trzechmoÅ‚ojców graÅ‚o w karty.Niespodziewana wizyta zakoÅ„czyÅ‚asiÄ™ peÅ‚nym sukcesem.Dwóch Kozaków zabito, a trzeciego,niejakiego Hryćka z Czehryna pojmano żywcem.JakwartoÅ›ciowy byÅ‚ to jeniec, miaÅ‚o siÄ™ okazać jeszcze tejsamej nocy, podczas przesÅ‚uchania.Ów niefortunny hazardzista zeznaÅ‚, że przygotowanopuÅ‚apkÄ™, w którÄ… miaÅ‚ wpaść książę Jeremi, gdyby przybyÅ‚do chana.Chan bowiem nie zamierzaÅ‚ puÅ›cić WiÅ›niowiec-kiego z powrotem do obozu.Oprócz niniejszej wiadomoÅ›cidoniósÅ‚ jeszcze Hryćko o marszu wojsk litewskich w dółDniepru i obawach Zaporożców z tym zwiÄ…zanych.Oba-wiali siÄ™ też Kozacy rychÅ‚ego przybycia króla.WysyÅ‚anonawet podjazdy, aby dowiedzieć siÄ™ czegoÅ› o marszukrólewskim, ale bez rezultatu.Niemniej jednak na samÄ…wieść o zbliżaniu Jana Kazimierza czerÅ„ pomaÅ‚u zaczęłauchodzić z obozu26.Na drugi dzieÅ„ przed wezyrem zjawiÅ‚ siÄ™ nie WiÅ›niowiec-ki, lecz Janicki z oznajmieniem, że ksiÄ™ciu jak i innym25Tamże, s.453.26Tamże, s.454.dowódcom nie wolno wyjść z obozu, a to przez respek-towanie praw wojennych.Sam Janicki zaofiarowaÅ‚ siÄ™poÅ›redniczyć w rozmowach, przekazujÄ…c regimentarzomi ksiÄ™ciu Jeremiemu relacjÄ™ ze spotkania z chanem.Wezyrnie przystaÅ‚ na te warunki27.Tego dnia nie przystÄ…pili Kozacy do szturmu.Niesiedzieli jednak spokojnie w szaÅ„cach.Czasami rozlegaÅ‚ysiÄ™ strzaÅ‚y z broni rÄ™cznej, to z jednej, to z drugiej strony.Czasami wystrzelono z dziaÅ‚a.Toczono też potyczkisÅ‚owne.Kozacy drwiÄ…c ze szlachty pytali: Czemu topanowie nic nie karzecie robić poddanym waszym? Już rokmija, lato schodzi, a jeszcze czynsze i dziesiÄ™cina z bydÅ‚anie wybrana"
[ Pobierz całość w formacie PDF ]