[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Reforma nie nadchodzi³a zbyt d³ugo, a hegemonja pruska stawa³a siê zapowiedzi¹, ¿e nie nast¹pi nigdy; wobec tego nieuniknion¹ by³a ogólna wyprawa przeciwko tej hegemonji.Wojna powszechna od pokolenia ca³ego zawis³a ju¿ by³a na horyzoncie politycznym jako ostateczna konsekwencja rozbiorów Polski.Wstrzymywano, hamowano wybuch wojny d³ugo, boj¹c siê straszliwych jej nastêpstw.Zamach sarajewski dnia 28 czerwca 1914 r.sta³ siê iskr¹, wysadzaj¹c¹ prochy.Dla Rosji zaczynaj¹ siê nowe ciosy od strony Europy.KONIECPrzypisy* * *[1] A¿ do unji polsko-litewskiej nie by³o te¿ ¿adnego oddzia³ywania kulturalnego Litwy na Ruœ, lecz tylko przeciwnie.[2] Propaganda ¿ydowska objê³a te¿ s¹siedni od pó³nocy lud Burtasów, gdzie jeszcze w XVI wieku by³y œlady mozaizmu, wyznawanego najformalniej, prze¿ytki zaœ s¹ dotychczas w sektach gubernji tambowskiej i penzeñskiej.[3] Mo¿na i dziœ jeszcze ogl¹daæ takie »jednodrewki« w zapad³ej PiñszczyŸnie.[4] Czêœæ Bu³garów wyemigrowa³a ze wschodniego dorzecza œredniej Wo³gi na Ba³kan i tam zmiesza³a siê z ¿ywio³em s³owiañskim.[5] Syn zabitego Jarope³ka, prawego spadkobiercy Ruryka i Œwiatos³awa[6] W Polsce wszelka ziemia pusta, >bezpañska«, uznan¹ zosta³a za w³asnoœæ ksi¹¿êc¹ (królewsk¹), bez obowi¹zku zagospodarowywania jej[7] Handel wo³ami na po³udniu, a na pó³nocy futrami na rachunek carski kwitn¹³ jeszcze w XVIII wieku, opatrzony rozlicznemi przywilejami[8] W Polsce niewolnika tylko kupowano, lecz nie sprzedawano[9] Stryj mia³ pierwszeñstwo przed bratankiem, brat starszy przed m³odszym, teœæ przed ziêciem, m¹¿ starszej siostry przed m³odszymi jej braæmi, starszy dziewierz przed m³odszymi mê¿ami innych sióstr[10] Abecad³o, nazwane tak od swego twórcy, mnicha Cyryla w Pres³awiu za czasów cara Symeona (888-927).Œw.Cyryl, aposto³ S³owiañszczyzny, jest twórc¹ »g³agolicy«, u¿ywanej dotychczas w liturgji rzymsko-s³owiañskiej w Dalmacji[11] Instytucjê nowogrodzk¹ przypisano mylnie ca³ej Rusi, wymyœlaj¹c b³êdnie ca³y nawet okres dziejowy »dzielnicowo-wiecowy« (»udielno-wieczowyj«)[12] Rozszerzono równoczeœnie t.zw.pierwsz¹ redakcjê, która pozosta³a nadal prawem nowogrodzkiem.Prac tych dokonano bowiem w Nowogrodzie W.podczas ostatniego wspólnego pobytu tam¿e Jaros³awiczów[13] Do sojuszu tego przy³¹czy³ siê Boles³aw Krzywousty, co tem wiêksze mia³o znaczenie, ¿e stosunki Roœcis³awiczów z Piastami by³y dotychczas nieprzyjazne[14] Nies³usznie uchodzi Monomach za pogromcê Po³owców.S³awi siê go, i¿ stoczy³ z nimi 83 bitew; ale¿ sama iloœæ tych staræ wskazuje, ¿e nie star³ ich ani razu - a wszak zawiera³ te¿ z nimi pokój 19 razy![15] W Polsce Koœció³ stan¹³ na czele stronnictwa, d¹¿¹cego do jedynow³adztwa, poci¹gaj¹c za sob¹ wielmo¿ów i ziemiañstwo[16] I nadto jeszcze przekazany jest pamiêci potomnych przez cerkiewnych »latopiœców«, jako »sowerszennyj z³odiej«[17] Przyst¹piono wówczas po raz pierwszy do zajmowania na sta³e kraju zwyciê¿onego[18] Mniemanie o >tradycyjnej przyjaŸni< polsko-madiarskiej jest jak najgrubszem fa³szowaniem historji: cala ta »historja« jest bardzo œwie¿ej daty, a polega na nieodwzajemnionych us³ugach polskich genera³ów, oddanych Madiarom w r.1848[19] Roman, wyrós³szy pod polsk¹ protekcj¹ na najpotê¿niejszego ksiêcia wœród Rurykowiczów, zaw³adn¹³ nawet Kijowem (1202, 1204).Potem zwróci³ siê przeciw Polsce i straci³ ¿ycie w s³ynnej bitwie pod Zawichostem r.1305.Pozostawi³ dwóch synów ma³oletnich: Daniela i Wasylka - i st¹d walki o Halicz.Ksi¹¿êta zmieniali siê tam niemal z roku na rok.Piastowie i Arpadowie, zawar³szy kompromis, wprowadzili nastêpnie do Halicza Daniela, ale ludnoœæ wygna³a go[20] »Galiciae et Lodomeriae«, z czego porozbiorowa »Galicja i Lodomerja«[21] Daniel uchodzi mylnie za za³o¿yciela Che³ma.Che³m by³ star¹ osad¹ polsk¹, gdy go Daniel zaj¹³ i grodem umocni³ w r.1233.Che³m nale¿y do tej samej polskiej linji osadniczej (na ziemiach pustych pomiêdzy Jaæwie¿¹ a Rusi¹), co Krasnostaw (o dwie mile stamt¹d i £uków), od którego na pó³noc by³a ju¿ ziemia jadŸwiñska[22] O Rusinach na Wêgrzech niema w Ÿród³ach ruskich wogóle nigdzie najmniejszej wzmianki; w wêgierskich zaœ pojawiaj¹ siê wzmianki dopiero w XIII wieku[23] Micha³ próbowa³ podporz¹dkowaæ Moskwie W³odzimierz n/Kl.; sam poleg³ atoli tego¿ roku l248, posi³kuj¹c Nowogrodzian przeciw Litwie.Epizod ten min¹³ bez echa, a gdy zabrak³o ksiêcia, zwracaj¹cego na Moskwê uwagê przymiotami osobistemi, kronikarze nie dostrzegali nawet istnienia jej i przez lat kilkadziesi¹t nie wiemy o Moskwie nic.Prawdopodobnie przesz³o ksiêstwo Moskiewskie na m³odszego brata Micha³owego, Wasyla kostromskiego; prawdopodobnie posiada³ Wasyl obie te dzielnice (przedzielone ksiêstwem Suzdalskiem) a¿ do swego zgonu w r.1276[24] ¯ywio³ chrzeœcijañski sprzyja³ podbojom d¿ingishanów, upatruj¹c w ich imperjum ochronê; przed zalewem muzu³mañskim.W armji d¿ingishañskiej tworzyli nestarjanie osobne »tumany« (dywizje); tak np.walczyli widocznie pod Lignic¹ (3341), bo Ÿród³a wspominaj¹ o sztandarze z krzy¿em œw [ Pobierz całość w formacie PDF ]