[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Chorują przedstawiciele obu płci.Pierwsze objawy pojawiająsię między 30 a 45 rokiem życia.Choroba jest postępująca: dołączająsię zmiany umysłowe w postaci otępienia i kończy się śmiercią.Ruchyte można zmniejszyć poprzez zablokowanie receptorów dopaminer-gicznych neuroleptykami lub lekami, które powodują utratę dopaminy.W uszkodzeniach jądra niskowzgórza Luysa pojawiają się ruchy obro-towe gwałtowne, zwykle połowicze, mające charakter wyrzucania.Do-tyczą proksymalnych części kończyn, mają większy zasięg.Chorobastanowi potencjalne zagrożenie dla życia i dlatego szybko należy wkro-czyć z leczeniem.102Ogniska w jądrze zębatym móżdżku wywołują mioklonie, tj.szybkie,drobne, rytmiczne skurcze mięśniowe po tej samej stronie, natomiastw uszkodzeniach oliwki i jądra czerwiennego mioklonie występują postronie przeciwnej.Jądro czerwienne, jądro zębate i oliwka wchodząw skład trójkąta, którego boki tworzy tor zębato-czerwienny i oliwkowo--móżdżkowy, (obie te drogi należą do dróg skrzyżowanych) (Arend1950).Ruchy atetotyczne są wolniejsze i mają bardziej robaczkowy charakter.Obustronna atetoza zwykle ma charakter wrodzony.3.Zaburzenia napięcia mięśniowego przejawiające się wzmożeniemlub obniżeniem napięcia mięśni.W chorobie Parkinsona sztywnośćmięśniowa ma specyficzny charakter  koła zębatego" lub  rury ołowia-nej".W przypadkach zaawansowanych pojawia się duży opór w czasiewykonywania ruchów biernych we wszystkich stawach.Drogi pozapiramidoweUkład pozapiramidowy posiada liczne połączenia z korą mózgową, wzgó-rzem, śródmózgowiem, jądrami móżdżku, rdzeniem kręgowym i tworem siat-kowatym.Wyróżnia się następujące drogi:1.Droga czerwienno-rdzeniowa - wiązka Monakowa pochodzi z jądraczerwiennego, następnie włókna jej krzyżują się w nakrywce (skrzyżo-wanie Forela), w moście położona jest przyśrodkowo od wstęgi przy-środkowej.Biegnie dalej w sznurze bocznym.Jej rola polega na regu-lacji napięcia mięśniowego.U naczelnych ulega ona uwstecznieniu i jejrolę przejmuje droga korowo-rdzeniowa.Zjawisko przejmowania funkcjiniższych przez funkcje wyższe nazywamy encefalizacją funkcji.2.Droga oliwkowo-rdzeniowa, pęczek Bechterewa-Helwega - rozpoczy-na się w jądrach oliwki, biegnie na pograniczu obu sznurów przedniegoi bocznego i kończy się dookoła komórek słupów przednich.Kierujemiostatyką i miodynamiką.3.Droga pokrywowo-rdzeniowa - pochodzi z blaszki pokrywy śródmóz-gowia.Ulega częściowemu skrzyżowaniu w nakrywce, w moście leżybocznie od wstęgi bocznej, przechodzi przez rdzeń przedłużony, gdzieznajduje się powyżej wstęgi przyśrodkowej.Skrzyżowane włókna po-łożone są w sznurze przednim, nieskrzyżowane w sznurze bocznym.Dochodzi do odcinków piersiowych rdzenia kręgowego.Silne bodz
cewzrokowe i słuchowe powodują odruchowe zaciśnięcie powiek, od-wrócenie głowy i uniesienie ramion (postawa obronna).103zakręt przedśrodkowyjądro czerwienneprzyśrodkowe jądroprzedsionkoweboczne jądroprzedsionkowedroga przedsionkowo--rdzeniowa bocznadroga pokrywowo-rdzeniowadroga przedsionkowo--rdzeniowa przyśrodkowapęczek podłużnydroga czerwienno-rdzeniowaprzyśrodkowydroga przedsionkowo--rdzeniowa bocznakorzeniebrzusznedroga pokrywowo-rdzeniowadroga przedsionkowo--rdzeniowa przyśrodkowaRysunek 11.Drogi pozapiramidowe (wg Berkovitz, Moxham 1988 - zmodyfikowany)1044.Droga przedsionkowo-rdzeniowa - rozpoczyna się w jądrze przedsion-kowym bocznym i dolnym, biegnie przez pień mózgu do rdzenia kręgo-wego.Biegnie w sznurze przednim.Droga ta odgrywa rolę w kontrolinapięcia zginaczy.5.Droga siatkowato-rdzeniowa - biegnie od tworu siatkowatego śród-mózgowia.Wchodzi w skład drogi nakrywkowej środkowej (tractustegmentalis centralis).Część włókien tej drogi krzyżuje się, tworzącdrogę siatkowato-rdzeniowa przyśrodkową, biegnącą w sznurze przed-nim rdzenia kręgowego.Włókna nieskrzyżowane biegną w sznurzebocznym jako droga siatkowato-rdzeniowa boczna.Droga ta kończy siędookoła komórek słupów przednich rdzenia kręgowego.Odpowiadaza funkcjonowanie przepony a także za odruchy wyprostne ciała.Drogi korowo-podkoroweNależą do nich drogi: korowo-móżdżkowe i korowo-wzgórzowe.Drogi korowo-móżdżkowe składają się z dwóch neuronów - drogi korowo--mostowej i drogi mostowo-móżdżkowej:1.Pierwszy neuron - droga korowo-mostowa (łac.tractus corticopontinus)dzieli się na drogę czołowo-mostową, ciemieniowo-mostową, skroniowo--mostową i potyliczno-mostową, Droga czołowo-mostowa biegnie odgórnego i środkowego zakrętu czołowego przez odnogę przednią torebkiwewnętrznej (pęczek Arnolda) przez podstawę konara mózgowego i koń-czy się w tylnych jądrach mostu jako włókna korowo-mostowe.Pozostałedrogi ciemieniowo-skroniowo-potyliczno-mostowe biegną przez odnogętylną torebki wewnętrznej (pęczek Turcka), podstawę konara mózgo-wego do przednich jąder mostu.2.Drugi neuron - droga mostowo-móżdżkowa biegnie od jąder mostu przezkonar środkowy móżdżku do kory przeciwległej półkuli móżdżku.2.4.2.Drogi wstępujące czucioweDrogi wstępujące są to drogi czuciowe biegnące od ośrodków rdzeniakręgowego do ośrodków mózgowia.Klinicznie odróżnianie się trzy zasadnicze rodzaje czucia (wg Chusida 1973):1.Czucie protopatyczne, powierzchniowe (skórne), powstaje w extero-receptorach, które są zakończeniami czuciowymi na powierzchni zew-nętrznej ciała.Czucie powierzchniowe składa się z czterech zasadni-czych rodzajów czucia: dotyk, zimno, ciepło, ból.1052.Czucie głębokie, określane jako proprioreceptywne, powstaje ono w za-kończeniach czuciowych położonych głębiej pod powierzchnią ciała,a więc w mięśniach, ścięgnach, więzadłach i kościach (w mięśniachznajdują się wrzeciona mięśniowe, a w ścięgnach narząd Golgiego).3.Stereognozja, czyli rozpoznawanie i nazywanie przedmiotów trzyma-nych w ręce, związana jest zarówno z mechanizmami czucia powierzch-niowego, jak i głębokiego i jest uwarunkowana prawidłowym funkcjo-nowaniem kory mózgu.U człowieka narządy czucia i zmysłów są przystosowane do odbioru (recep-cji) różnego rodzaju bodz
ców.Receptory są to więc zakończenia nerwowe.Odnich rozpoczynają się drogi, które nazywamy wstępującymi, dośrodkowymi lubdoprowadzającymi (aferentnymi) [ Pobierz całość w formacie PDF ]