[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przekonanie to jest błędne już u nas, a całkowiciefałszywe w odniesieniu do społeczeństw tzw.prymitywnych.Co więcej, opisujemyfakty, jakby wszędzie i zawsze istniało coś w rodzaju szkoły, podobnej do naszej,która rozpoczyna od razu opiekę i przyuczanie dziecka do życia.Z reguły jest odwrot-nie.Na przykład we wszystkich czarnych społeczeństwach wychowanie chłopcówwzmaga się w okresie pokwitania, podczas gdy wychowanie dziewcząt pozostaje, jeślimożna tak powiedzieć, tradycyjne.Nie ma szkół dla kobiet.Szkołą dla nich są matki,u nich, poza sytuacjami wyjątkowymi, pobierają wykształcenie i wprost od nich wy-chodzą za mąż.Chłopiec wchodzi do społeczeństwa mężczyzn, gdzie uczy się zawodu,a przede wszystkim uczy się być żołnierzem.Wszakże zarówno dla kobiet, jak i dlamężczyzn momentem decydującym jest okres dojrzewania.Wtedy uczą się ostatecz-nie sposobów posługiwania się ciałem, które zachowają przez całe dorosłe życie.4.Sposoby dorosłych%7łeby sporządzić wykaz tych technik, postarajmy się prześledzić różne momentyw ciągu dnia, który wypełniają skoordynowane ruchy i chwile bezruchu.Możemy odróżnić sen i czuwanie, w nim zaś: spoczynek i aktywność.A.Sposoby spania.Całkowicie niesłuszne jest przekonanie, że pozycja leżąca jestczymś naturalnym.W czasie wojny nauczyłem się spać wszędzie, np.na stosie ka-mieni, ale każda zmiana łóżka przyprawiała mnie o bezsenność; dopiero na drugidzień mogłem prędko zasnąć.Można rozróżnić społeczeństwa, które nie używają niczego do spania, śpią na zie-mi , i inne, które używają do tego różnych sprzętów. Cywilizacja 15 stopnia szeroko-ści o której mówi Graebner wyróżnia się między innymi tym, że ludzie tamtejsiśpią opierając kark na podpórce.Podpórka to często totem, czasem rzezbione postaciekucających mężczyzn albo zwierząt totemicznych.Są ludy znające matę i ludy nie zna-jące jej (Azja, Oceania, część Ameryki).Są ludy znające poduszkę i nie znające jej.Sąludy, które układają się do snu ciasnym kręgiem wokół ogniska, a nawet i bez ogniska.Są różne prymitywne sposoby rozgrzewania się, rozgrzewania stóp.MieszkańcyZiemi Ognistej którzy żyją w rejonie bardzo zimnym umieją rozgrzać sobienogi tylko, kiedy śpią, za jedyne przykrycie używając skóry (guanaco).Zdarza się tak-że spanie w pozycji stojącej.Masajowie mogą spać stojąc.Ja sam w górach spałemstojąc.Spałem często na koniu, czasem nawet w marszu: koń był bardziej inteligentnyniż ja.Dawni historycy najazdów przedstawiają nam Hunów i Mongołów śpiących nakoniach.I to prawda, że ich wojownicy we śnie nie przerywali pochodu.Istnieją sposoby używania przykrycia.I znowu: ludy znające przykrycie i nie znają-ce go.Istnieje też hamak oraz sposób spania w pozycji wiszącej.Oto wiele praktyk, które są jednocześnie technikami posługiwania się ciałem i któ-re mają znaczne konsekwencje i skutki biologiczne.Wszystko to może i powinno byćobserwowane w terenie, nie znamy jeszcze mnóstwa tych spraw.160Marcel Mauss SPOSOBY POSAUGIWANIA SI CIAAEMB.Czuwanie: sposoby odpoczynku.Odpoczynek może być odpoczynkiem cał-kowitym albo chwilą wytchnienia; może się odbywać leżąco, siedząco, w kucki itp.Pro-szę spróbować przykucnąć.Zobaczycie, jaką torturą byłby dla was np.posiłek maro-kański, podany z zachowaniem całego rytuału.Sposób siadania jest sprawą podsta-wową.Można odróżnić ludzkość kucającą i ludzkość siedzącą, a wśród niej ludyznające ławkę i ludy jej nie znające, ludy znające krzesło i ludy go nie znające.Rzeczciekawa, we wszystkich okolicach 15 stopnia szerokości geograficznej północnej i narówniku na obu kontynentach rozpowszechnione są drewniane stołki, których nogiprzedstawiają kucające postacie.Są ludy, które znają stoły, i ludy, które ich nie zna-ją.Stół, grecka trapeza, wcale nie jest powszechnie używany.Na całym Wschodzienormalnie używa się do dziś dywanu lub maty.Wszystko to jest dość skomplikowane,ponieważ w trakcie odpoczynku odbywają się posiłki, toczą się rozmowy itp.Niektórespołeczeństwa przyjmują posiłki w osobliwych pozycjach
[ Pobierz całość w formacie PDF ]