w. Jan Od Krzyża Dzieła

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.(s.718) Z tym więc zastrzeżeniem, opierając się naPiśmie świętym, będę się starał powiedzieć, co wiem, chociaż to wszystko będzie taknieudolne w porównaniu z samą rzeczywistością, jak namalowany obraz wobec samej rzeczy.2.Nie należy się dziwić, że Bóg udziela duszom wybranym tak nadzwyczajnych i wzniosłychłask.Pojmiemy to, gdy rozważymy, że On jest Bogiem i rozdaje dary godne Boga, i daje je znieskończoną miłością i dobrocią; powiedział bowiem, że do tego, kto Go miłuje, przyjdzieOjciec, Syn i Duch Zwięty i będą w nim przebywać (J 14, 23).Sprawia przez to, że ikochający żyje w Ojcu, Synu i Duchu Zwiętym, czyli ma udział w życiu Boga, jak to duszatłumaczy w tych strofach.3.I chociaż w strofach poprzednio objaśnionych mówiliśmy już o najwyższym staniedoskonałości, do jakiego można dojść w tym życiu, czyli o przeobrażeniu w Boga, to jednakte strofy mówią o bardziej jeszcze udoskonalonej i utrwalonej miłości w tym samym stanieprzeobrażenia.Choć bowiem jest prawdą, że to, o czym jedne i drugie mówią, jest tymsamym stanem przeobrażenia i że w takim nie można już dalej postąpić, to jednak z biegiemczasu i w miarę ćwiczenia się można o wiele więcej utrwalić się i ugruntować w miłości.Dzieje się tu bowiem podobnie jak z drzewem, które zapalone przemienia się i łączy zogniem; a im większy jest żar ognia i im dłuższy czas ono w nim przebywa, tym więcej sięrozpala, aż w końcu całe staje się [ogniem] i jednym płomieniem.4.Na tym właśnie stopniu rozpłomienienia znajduje się dusza śpiewająca te pieśni.Tak jużjest przemieniona i udoskonalona wewnętrznie w ogniu miłości, że nie tylko jest złączona znim, lecz sama jest jednym żywym płomieniem.Odczuwając ten stan, mówi o nim z zażyłą inajdelikatniejszą słodyczą miłości, a płonąc wspomnianym ogniem rozważa w tych strofachniektóre skutki, jakie w niej sprawia.Będę je objaśniał w tym samym porządku, jak poprzednio.Umieszczę więc najpierwwszystkie wiersze razem, a następnie objaśniwszy krótko każdą strofę, będę przytaczał iobjaśniał poszczególne wiersze.SMbr.Jan od Krzyża, karmelita bosyZPIEW DUSZYPOGR%7łONEJ W GABOKIM ZJEDNOCZENIU Z BOGIEMO żywy płomieniu miłości,Jak czule rani siła żaru twegoZrodka mej duszy najgłębsze istności!Bo nie masz w sobie już bólu żadnego!Skończ już! - jeśli to zgodne z twym pragnieniem!Zerwij zasłonę tym słodkim zderzeniem!IIO słodkie żaru upalenie!O rano pełna uczucia błogiego!O ręko miła, o czułe dotknienie,Co dajesz przedsmak życia wieczystegoI spłacasz hojnie wszystkie zaległości!Przez śmierć wprowadzasz do życia pełności!IIIPochodnie ognia płonącego,W waszych odblaskach jasnych i promiennych,Otchłanie głębin zmysłu duchowego,Który był ślepy, pełen mroków ciemnych,Teraz z dziwnymi doskonałościamiNiosą Miłemu żar swój wraz z blaskami!IVO jak łagodnie i miłośnieBudzisz się, Miły, w głębi łona mego,Gdzie sam ukryty przebywasz rozkosznie!A Słodkim tchnieniem oddechu TwojegoPełnego skarbów wieczystych i chwały,Jak słodkie wzniecasz miłości zapały! (s.720)Układ powyższych strof podobny jest do tych liryków w zbiorze Boscana, które odnoszą siędo rzeczy Bożych.Brzmią one:W poszukiwaniu samotności,plącząc nad moim losem,idę drogami, które się przede mną otwierają itd.W każdej strofie jest sześć wierszy, z których czwarty odpowiada pierwszemu, piątydrugiemu, a szósty trzeciemu.(1) Adresatką napisanego w 1584 r.dzieła %7ływy płomień miłości była Anna de Peńalosa y Mercado(+1608), rodem z Segovii, żona Juana de Guevary, pozostająca pod kierunkiem duchowym św.Jana.Nietylko materialnie wspierała dzieło reformy Karmelu (fundacja w Granadzie i Segovii), lecz także wcielaławiernie w życie doktrynę swego Mistrza.(2) Inicjały S i M w nagłówku Prologu i zakończeniu odczytują wydawcy: Santos M�rtires - nazwaklasztoru w Granadzie, w którym Zwięty był przełożonym i gdzie pisał %7ływy płomień miłości.(3) Odnosi się to do Pieśni duchowej, strofy 15-24, 27-28, 33-34.(4) Podpis w kodeksie B ręką innej osoby kopiującej.(5) Zw.Jan od Krzyża wzmiankuje Juana Boscana Almogavera (1495-1542), gdyż figuruje on napierwszym miejscu w zbiorze, do którego się odwołuje: Sebastian de Cordoba: Las obras de Bosćan yGarcilaso transladadas a materias cristianas y religiosas.Granada 1575 (II wyd.Zaragoza 1577).Przytoczone wersety pochodzą w rzeczywistości od drugiego poety kastylijskiego, Garrilasa de la Vega(1503-1536).(6) Po hiszpańsku: vueltas a lo divino.Wyrazy te stały się określeniem szeregu utworów poetyckich św.Jana od Krzyża, których wersyfikacja jest wzorowana na formie wierszy poetów świeckich.STROFA 1O żywy płomieniu miłości,Jak czule rani siła żaru twegoZrodka mej duszy najgłębsze istności!Bo nie masz w sobie już bólu żadnego!Skończ już! - jeśli to zgodne z twym pragnieniem!Zerwij zasłonę tym słodkim zderzeniem!OBJAZNIENIEl.W boskim zjednoczeniu dusza czuje się cała rozpalona i wszystko wnętrze swoje mazanurzone w chwale i miłości, tak iż głębię jej istoty zalewają strumienie chwałyprzepełniając ją rozkoszą i odczuwa, że z żywota jej płyną rzeki wody żywej , o którychmówił Syn Boży (J 7, 38).A ponieważ tak dogłębnie jest przemieniona w Boga, takcałkowicie przez Niego owładnięta i tak nieprzebranymi bogactwami darów i cnót obsypana,zdaje się jej, że już tak blisko jest szczęścia wiecznego, iż dzieli ją od niego tylko delikatnazasłona.Spostrzega również, że ten słodki płomień miłości w niej gorejący, ilekroć ją ogarnia,napełnia ją pełną słodyczy i mocy chwałą, tak iż za każdym razem, gdy ją trawi i pochłania,doznaje wrażenia, iż (s.721) przynosi jej życie wieczne i zrywa już zasłonę życiaśmiertelnego.A czując, że chociaż bardzo mało do tego brakuje, to jednak przez tę odrobinęnie może jeszcze osiągnąć istotnie chwały wiecznej, z wielkim upragnieniem prosi, by tenpłomień, którym jest Duch Zwięty, przerwał jej życie śmiertelne przez to słodkie spotkanie, wjakim dopełni już całkowicie tego, co zdaje się jej dawać za każdym spotkaniem, tj.uszczęśliwi ją zupełnie i w doskonały sposób.Woła więc:O żywy płomieniu miłości!2.By uwydatnić uczucia i siłę, z jaką mówi w tych czterech strofach, używa w nich duszawykrzykników: o i jak, które oznaczają nadmiar uczuć.Wyraża przez to za każdym razemswe uczucia o wiele głębiej, niżby to innymi słowami potrafiła uczynić.To o służy jej dowyrażenia wielkich pragnień i do przedstawienia wielkich próśb.I dla osiągnięcia obydwóchtych celów używa ich dusza w tej pieśni; usilnie bowiem przedstawia w niej swe wielkiepragnienie, starając się nakłonić miłość, by ją uwolniła już z więzów.3.Tym płomieniem miłości jest duch jej Oblubieńca, tj.Duch Zwięty.Czuje Go dusza w sobienie tylko jako ogień, który ją ogarnął i przemienił w słodką miłość, lecz również jako ogień,który nadto płonie w niej samej i czyni ją płomieniem, jak sama mówi [ Pobierz całość w formacie PDF ]