[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Po jego śmierci Kongo przypadło Belgii.W sumie Europejczycy podporządkowali sobie w Afryce terytoria o powierzchni 29 mln km2.Tylko dwa państwa w Afryce ostały się jako niepodległe.Były to Liberia, republika, założona w 1847 r.nad Zatoką Gwinejską przez byłych czarnych niewolników, którzy powrócili z Ameryki, oraz Cesarstwo Etiopii na wschodzie kontynentu, którego wojska, pod władzą cesarza Menelika II (1889-1910), rozbiły w 1896 armię włoską pod Aduą.Metropolie kolonialne wszędzie w swych nowych koloniach afrykańskich zaprowadzały ład i porządek na modłę europejską, zupełnie nie licząc się z tradycjami, kulturą, obyczajami, czy gospodarką tubylczych plemion.Wprowadzono więc europejskie waluty, rozpoczęto eksploatację bogactw naturalnych, zakładano według swych potrzeb i interesów plantacje kakao, kawy, soji, bananów, owoców cytrusowych, kauczuku oraz kopalnie złota, diamentów, miedzi, węgla kamiennego.Budowano linie kolejowe od portów morskich w głąb kontynentu.Różne sporne problemy między kolonizatorami załatwiane były na specjalnych konferencjach.Między innymi Francja i W.Brytania zawarły w 1904 r.traktat, zwany “Entente Cordiale”, rozwiązujący wzajemne sporne sprawy dotyczące Maroka, Egiptu, Kanału Sueskiego i Madagaskaru.Opór mahdystów i Zulusów.Kolonizacja Afryki na ogół dokonała się bez większych oporów ze strony dotychczasowych państw plemiennych.Nie miały one bowiem żadnych szans w konfrontacji zbrojnej z wyposażonymi w broń palną wojskami europejskimi.Tym nie mniej wojskowe ekspedycje europejskich kolonizatorów natrafiły na duży opór ze strony plemion Aszanti, mahdystów i Zulusów.Plemiona Aszanti przez dziesięciolecia broniły swego kraju Złotego Wybrzeża, leżącego nad Zatoką Gwinejską, przed próbami opanowania go przez wojskowe ekspedycje brytyjskie.Ostatnia wojna zakończyła się w 1874 r.zniszczeniem ich stolicy oraz abdykacją władcy i przekształceniem Złotego Wybrzeża w kolonię Korony brytyjskiej.Po zajęciu w 1882 r.Egiptu Brytyjczycy zagarnęli również terytorium Sudanu, leżącego w dorzeczu górnego Nilu.Stanowił on bowiem dogodną bazę do penetracji całej Afryki Środkowej.W podbojach tych wielkich obszarów, aż do Ugandy i Kenii wsławił się angielski pułkownik Gordon, który mianowany został później generalnym gubernatorem całego Sudanu.Przeciwko bezwzględnej eksploatacji kraju przez okupantów brytyjskich w 1883 r.wybuchło w Sudanie wielkie powstanie, zwane od imienia przywódcy, powstaniem mahdystów.Po dwuletnim oblężeniu stolicy Chartumu, powstańcy zdobyli miasto, Gordon został zabity i w Sudanie powstało państwo mahdystów.Dopiero w 1898 r.zostało ono podbite przez Brytyjczyków, a to dzięki zastosowaniu przez nich, po raz pierwszy w świecie, karabinów maszynowych, od ognia których zginęło pod Omdurmanem 30 tys.mahdystów.Zaciekle bronili się też Zulusi.Mieli oni swe państwo na terenie późniejszego Suazi w Afryce Południowej i dobrze zorganizowane siły zbrojne, zaopatrzone nawet w broń palną.Odrzucili więc ultimatum brytyjskie o rozwiązaniu swej armii.Podjęli walkę i prowadzili ją kilka lat.Nie mieli wszakże na dłuższą metę żadnych szans pokonania oddziałów brytyjskich, wyposażonych w działa i karabiny maszynowe.Swą determinację Zulusi opłacili dziesiątkami tysięcy ofiar.Wojny burskie.Najbardziej znanymi wojnami w Afryce w końcu XIX w.były trzy wojny burskie z lat 1880/81 i 1899-1902.Chyba dlatego, że były to wojny między białymi ludźmi.W 1880 r.Brytyjczycy próbowali zawładnąć państwami Transwal i Oranie, założonymi 70 lat wcześniej na północ od Kraju Przylądkowego, przez Burów, potomków osadników holenderskich z XVII i XVIII wieku.Burowie przeciwstawili się zbrojnie i tę pierwszą swą wojnę wygrali.W układzie pokojowym W.Brytania uznała niepodległość Transwalu, przejmując tylko politykę zagraniczną tego kraju.Lecz w 1886 r.w Transwalu i Oranii zostały odkryte bogate pokłady złota i diamentów.Kraje te ogarnęła wtedy “gorączka złota” i z Europy, głównie z W.Brytanii, przybyło tysiące osadników, żądnych wzbogacenia się.W celu zawładnięcia złotodajnymi terenami w 1895 r.Brytyjska Kompania Afryki Południowej podjęła próbę ich podbicia.Burowie rozbili jednak oddziały wojskowe Kompanii, a wtedy W.Brytania zaczęła przygotowania do wojny, przerzucając duże oddziały wojsk do Afryki.Druga wojna burska rozpoczęła się w 1899 r.i, mimo początkowych sukcesów burskich, w ciągu niespełna roku Natal, Transwal i Oranie zostały opanowane przez Brytyjczyków.Walki typu partyzanckiego trwały jeszcze jednak przez dwa lata (trzecia wojna burska), zwłaszcza, że Burowie otrzymywali wsparcie w uzbrojeniu z pobliskiej Niemieckiej Afryki Południowo-Zachodniej.Liczyli zresztą też na przyobiecaną interwencję niemiecką.W celu stłumienia wojny partyzanckiej Brytyjczycy zorganizowali pierwsze w świecie obozy koncentracyjne, w których internowali ludność z objętych walkami obszarów.Po wojnie Burowie otrzymali szerokie samorządy i jako Afrykanerzy przejęli główne pozycje gospodarcze w utworzonym w 1910 r [ Pobierz całość w formacie PDF ]