[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Osi¹gnie to, jeœli nigdy nie bêdzie sobie po­zwala³ na powziêcie opacznych uczuæ i myœli.Nie wolno pozwalaæ sobie w tym czasie na ¿adne do­wolne “bujanie" w myœlach, na ¿adne fantazjowa­nie, uczucia przypadkowo wzbieraj¹ce i opadaj¹ce.(.) W miejsce ma³ostkowego “bujania" w uczuciach i p³ochego nizania myœli pojawi¹ siê uczucia warto­œciowe i myœli owocne.Te zaœ uczucia i myœli do­prowadzaj¹ cz³owieka do orientowania siê w œwiecie ducha, tak i¿ staje on w nale¿ytym sto­sunku do jego spraw i dochodzi do wyników daj¹­cych siê œciœle okreœliæ.(.)Dalsz¹ pracê poœwiêciæ ma uczeñ wiedzy tajem­nej œwiatu dŸwiêków.Odró¿niaæ tu nale¿y dŸwiê­ki wydawane przez tzw.martwe przedmioty (upa­daj¹ce cia³o, dzwon, instrument muzyczny), od tych, które pochodz¹ od istot ¿ywych (od zwierzêcia, cz³owieka).S³ysz¹c dzwon, zauwa¿amy jego dŸwiêk i odczuwamy przy tym przyjemnoœæ; s³ysz¹c krzyk zwierzêcia, zauwa¿amy oprócz samego g³osu obec­ne w nim echo jakiegoœ wewnêtrznego prze¿ycia, jego radoœæ lub smutek.Przy tym ostatnim rodzaju dŸwiêków musi siê uczeñ wiedzy tajemnej zatrzy­maæ.Ca³¹ uwagê zwróciæ musi na to, ¿e dŸwiêk ten zwiastuje mu coœ, co le¿y poza jego w³asn¹ dusz¹.I w tym obcym ma siê zag³êbiæ.Musi wczuæ siê ser­decznie w boleœæ lub smutek, które mu dŸwiêk ten zwiastuje.Przejœæ powinien ponad tym, czym jest ów dŸwiêk dla niego, czy mu jest mi³y, czy niemi­³y, czy go zadowala, czy te¿ nie; to jedno tylko po­winno wype³niaæ duszê jego, co dzieje siê w istocie, od której g³os pochodzi.Kto æwiczenia takie czyni planowo i z rozmys³em, nabêdzie przez to zdolno­œci stapiania siê z istot¹, od której dany dŸwiêk po­chodzi.(.) Nauczyæ siê musi uczeñ tajemny wspó³-odczuwaæ w ten sposób z ca³¹ przyrod¹.-A przez to jego œwiat uczuæ i myœli wzbogaci siê o now¹ zdolnoœæ.Ca³a przyroda zaczyna szeptem zdradzaæ cz³owiekowi swe tajemnice.Co poprzed­nio by³o dla duszy jedynie niezrozumia³ym dŸwiê­kiem, staje siê przez to pe³n¹ treœci mow¹ przy­rody.A gdzie poprzednio przy rozbrzmiewaniu tzw.martwych przedmiotów zauwa¿a³ tylko dŸwiêk, s³yszy teraz now¹ mowê duszy.Jeœli czyniæ bêdzie dalsze postêpy w takim pielêgnowaniu uczuæ, spostrze¿e wnet, ¿e s³yszeæ mo¿e coœ, czego istnienia poprzed­nio nie przypuszcza³.Zaczyna s³yszeæ dusz¹.(.) Dla wyrobienia ucznia wiedzy tajemnej szczegól­nie wa¿ny jest sposób, w jaki przys³uchuje siê mówieniu innych ludzi.Nawykn¹æ musi do s³ucha­nia ich w ten sposób, by w³asne jego wnêtrze zupe³­nie przy tym milcza³o.Gdy ktoœ wyg³asza swoje zdanie, a drugi mu siê przys³uchuje, budzi siê we wnêtrzu przys³uchuj¹cego zazwyczaj przytakiwanie lub sprzeciw.Wielu czuje natychmiast popêd do wyra¿enia swej aprobaty, a ju¿ szczególnie sprzeci­wu.Wszelkie takie uczucia aprobaty lub sprzeciwu musi uczeñ doprowadziæ do zupe³nego wyciszenia.Nie chodzi tu o nag³¹ zmianê ¿ycia w tym znaczeniu, by bezustannie usi³owa³ osi¹gaæ on takie wewnêtrz­ne, gruntowne milczenie.Rozpocz¹æ musi od tego, ¿e czyniæ to bêdzie w sytuacjach umyœlnie w tym celu obranych.Wtedy powoli i stopniowo, jakbysam z siebie, ten sposób s³uchania zakradnie siê do jego przyzwyczajeñ.- W duchowym badaniu prze­prowadza siê te æwiczenia planowo.(.) Chodzi przy tym nie tylko o to, aby zamilk³o wszelkie rozu­mowe os¹dzanie, lecz równie¿ wszelkie uczucie nie­zadowolenia, niezgody lub te¿ przytakiwania.Szcze­gólnie troskliwie obserwowaæ musi siê uczeñ, czy nie ma w nim takich uczuæ, jeœli ju¿ nie na wierz­chu, to choæby w najtajniejszym wnêtrzu jego du­szy.Musi np.przys³uchiwaæ siê rozumowaniu ludzi stoj¹cych pod jakimkolwiek wzglêdem o wiele od niego ni¿ej i zgnieœæ przy tym w sobie œwiadomoœæ swej umys³owej przewagi.- Po¿yteczne jest dla ka¿­dego przys³uchiwanie siê w ten sposób dzieciom.(.) W ten sposób doprowadzi uczeñ do tego, ¿e potrafi przys³uchiwaæ siê s³owom drugiego z zupe³­nym wy³¹czeniem siebie, swej osoby, swoich mniemañ i sposobu odczuwania.(.) Dopiero przez sta³e powtarzanie æwiczeñ tego rodzaju dŸwiêk sta­nie siê prawdziwym œrodkiem umo¿liwiaj¹cym po­strzeganie duszy i ducha.W ka¿dym razie niezbêd­ne jest przy tym zastosowanie najwiêkszej karnoœci wobec samego siebie.( [ Pobierz całość w formacie PDF ]